Bilimsel Yöntem Nedir?
Bilim, deney ve gözlem sonuçlarına göre elde edilen bilgilerin, bir araya gelmesi durumudur. Bilimsel yöntem ise; belli ölçümler sonucunda elde edilen bilgiler de kullanılacak yöntemdir. Bu yöntem, nitel değil nicel ölçümler doğrultusunda ilerlemektedir. Nitel yöntemler; ancak yardımcı olabilmektedir.
Bilimsel Yöntemin Basamakları Nelerdir?
İncelenecek Olan Problemin Belirlenmesi: Bilimsel yöntemin ilk adımı olan bu basamakta, incelenecek problem, net bir şekilde belirlenmelidir. Problemin net olarak belirlenmesi, diğer adımların doğru ilerlemesindeki en önemli etkenlerden bir tanesidir.
Gözlem Yapılması: Belirlenen problem üzerinde gözlem yapmak, gerekli adımların atılması için; nasıl bir yol belirleneceğini belirlemede yardımcı olacaktır. 2 çeşit gözlem bulunmaktadır. Bunlar, nitel ve nicel gözlemdir. Nitel gözlemler, kişinin algılarına dayanan yöntemlerdir. Örneğin; Ali, Ayşe’den uzun denildiği zaman nitel bir gözlem olmaktadır. Nicel gözlemler ise; ölçümler sonucunda elde edilmekte olan gözlemlerdir. Bu elma 200 gram denildiğinde, nicel bir gözlemin sonucu belirtilmektedir.
Problem İçin Gerekli Olan Verilerin Toplanması: Probleme ait olan gerçeklerin belirlenmesi ve listelenmesi bu adım için gerekli olan aşamalardır. Bitkilerin fotosentez yapmasının sonuçları problemini incelerken; bitkiler fotosentez sırasında oksijen verir ya da bitkiler fotosentez için; karbondioksite ihtiyaç duyar gerçekleri, bu aşamanın verilerindendir.
Hipotez Kurulması: Bu adıma kadar olan basamaklarda elde edilen sonuçlar ile bu aşamada hipotezler kurulmaktadır. Belirlenecek olan hipotez, toplanan verilere uygun olmalı ve doğruluğu deneyler ile kontrol edilebilmelidir.
Tahminde Bulunma: Hipotezin doğruluğunu kontrol etmek için; bu adım gerçekleştirilmektedir. Tahminde bulunma adımı, eğer kelimesi ile yapılmaktadır. Örneğin; ‘’eğer memeliler iç döllenme ile ürüyor ise; tüm memeliler iç döllenme ile üremiştir.’’ Cümlesi bir tahmin cümlesidir.
Kontrollü Deneyler: Bu aşamada, bir kontrol grubu bulunmaktadır. Bu kontrol grubu sabit tutularak, diğer bilgiler değiştirilmekte ve hipotezin doğruluğu kontrol edilmektedir. Hipotezin yanlışlığını gösteren tek bir bilgi dahi, hipotezin yol olmasına neden olacaktır. Yanlış hipotez sonrasında, hipotez kurma adımına geri dönülür. Hipotez doğru ise; teori olarak kabul edilmektedir.
